Cylchlythyr Ymholiad – Medi 2025

Modiwl 8 ymchwiliad i wrandawiadau cyhoeddus plant a phobl ifanc

Mae'r Ymchwiliad wrthi'n clywed tystiolaeth mewn perthynas â phlant a phobl ifanc (Modiwl 8). Bydd gwrandawiadau ar gyfer y modiwl hwn yn rhedeg o 29 Medi i 23 Hydref 2025. Cynhelir gwrandawiadau yn Tŷ Dorland, Paddington, Llundain.

Bydd y gwrandawiadau hyn yn ymchwilio i effaith y pandemig ar blant a phobl ifanc yn y meysydd canlynol:

• A gawsant eu hystyried fel rhan o baratoi a chynllunio ar gyfer pandemig.
• I ba raddau y cafodd plant a phobl ifanc eu hystyried mewn penderfyniadau ynghylch cyfyngiadau symud, gofynion i wisgo masgiau wyneb a chyfyngiadau pandemig eraill.
• Addysg plant a phobl ifanc, a'r ddarpariaeth blynyddoedd cynnar ar eu cyfer (gan gynnwys addysg bellach a/neu uwch, prentisiaethau).
• Iechyd corfforol a meddyliol, lles, datblygiad, bywyd teuluol a mynediad at wasanaethau gofal iechyd.
• Mynediad at ac ymgysylltu â gwasanaethau gofal cymdeithasol ac asiantaethau eraill sydd â rôl wrth gefnogi diogelwch plant. Mae hyn yn cynnwys plant mewn perygl, plant y mae eu teuluoedd yn derbyn cefnogaeth gan y gwasanaethau cymdeithasol, gofalwyr ifanc, y rhai sydd yng ngofal awdurdodau lleol, gofal a'r rhai sy'n gadael gofal.
• Plant sydd mewn cysylltiad â systemau cyfiawnder troseddol neu fewnfudo.
• Mynediad i'r rhyngrwyd, cyfryngau cymdeithasol ac adnoddau ar-lein a'u defnyddio.

Agorwyd gwrandawiadau heddiw gyda ffilm effaith. Roedd hon yn cynnwys oedolion a oedd yn rhan o fywydau plant a phobl ifanc, oedolion oedd o dan 18 oed yn ystod y pandemig a dyfyniadau gan blant a phobl ifanc a adroddwyd gan oedolion. Mae'r ffilm yn chwarae rhan bwysig wrth osod y cyd-destun ar gyfer gwrandawiadau trwy ddangos effaith ddynol y pandemig.

Mae gwrandawiadau ar agor i aelodau'r cyhoedd fynychu. Mae 41 sedd ar gael yn yr oriel gyhoeddus yn ystafell y gwrandawiad, yn ogystal â nifer o opsiynau eistedd sydd ar gael ledled canolfan gwrandawiadau'r Ymchwiliad yn Llundain. Mae gwybodaeth am sut i gadw seddi ar gael ar ein gwefan.

Dylai rhieni, gofalwyr a phobl dan 18 oed sy'n bwriadu mynychu gwrandawiadau yn bersonol nodi na chaniateir i blant dan 14 oed fynychu canolfan wrandawiadau'r Ymchwiliad. Mae hyn yn unol ag arfer y Llysoedd. 

Dim ond os ydyn nhw yng nghwmni oedolyn y gall y rhai rhwng 14 a 18 oed arsylwi'r gwrandawiadau yn y ganolfan wrandawiadau. Fodd bynnag, rydym yn cynghori yn erbyn pobl 14-18 oed i fynychu'r ganolfan wrandawiadau a/neu arsylwi'r gwrandawiadau gan y gallent gael eu hamlygu i wybodaeth, protestiadau a/neu wyliadau gofidus a thrawmatig a phrofi emosiynau dwys, a allai fod yn anaddas i blentyn neu berson ifanc.

Ein hunig eithriad i blant dan 14 oed sy'n cael mynd i'r ganolfan wrandawiadau yw mamau sy'n bwydo ar y fron a'r rhai sydd â babanod o dan 26 wythnos oed. Mae croeso iddynt ddilyn y gwrandawiad gyda 3 munud o oedi o'r ystafell wylio. Gall mamau sy'n bwydo ar y fron hefyd ofyn am fynediad i ystafell lle gallant fwydo ar y fron yn breifat, os dymunant. Rhowch wybod i ni ymlaen llaw os bydd hyn yn wir ar unrhyw ddiwrnod penodol trwy e-bostio gweithrediadau.tîm@covid19.ymholiad-cyhoeddus.uk. Mae rhagor o wybodaeth am bolisi'r Ymchwiliad ar blant sy'n mynychu'r ganolfan wrandawiadau ar gael ar y wefan.

Cyhoeddir amserlen gwrandawiadau Modiwl 8 ar ein gwefan bob dydd Iau am yr wythnos nesaf. Noder bod yr amseroedd yn rhai dros dro ac yn amodol ar newid.

Bydd gwrandawiadau yn cael eu ffrydio'n fyw ar y sianel YouTube yr Ymholiad,, yn amodol ar oedi o dair munud. Mae pob darllediad byw ar gael i'w wylio'n ddiweddarach.

Rydym yn anfon diweddariadau wythnosol trwy e-bost yn ystod ein gwrandawiadau cyhoeddus, gan grynhoi pynciau allweddol a phwy a ymddangosodd fel tystion. Gallwch gofrestru ar gyfer y rhain gan y tudalen cylchlythyr y wefan.

O'r top i'r gwaelod: Seren o Ogledd Iwerddon, Sam o Ogledd Lloegr, Marium o Ogledd Lloegr a Numan o Ogledd Iwerddon

Record Plant a Phobl Ifanc - Mae Pob Stori'n Bwysig

Mae'r Ymchwiliad wedi gwrando ar filoedd o bobl ledled y DU am brofiadau plant a phobl ifanc yn ystod y pandemig drwy Every Story Matters. Heddiw rydym wedi cyhoeddi ein pumed cofnod Every Story Matters. Mae hyn yn manylu ar brofiad y rhai a rannodd eu straeon gyda ni, gan gynnwys pobl ifanc 18-25 oed ac oedolion sy'n ymwneud â bywydau plant gan gynnwys rhieni a gwarcheidwaid, athrawon a gweithwyr ieuenctid a chymdeithasol.

Mae'r Ymchwiliad wedi archwilio dros 54,000 o straeon ar gyfer cofnod Every Story Matters am blant a phobl ifanc, gan gynnwys y rhai a gyflwynwyd ar-lein, a bostiwyd atom ac mewn 38 o ddigwyddiadau ledled y DU. Hoffai'r Ymchwiliad ddiolch i bawb a'n cefnogodd wrth i ni gasglu profiadau o bob cwr o'r DU. 

Mae'r cofnod bellach wedi'i gofnodi'n ffurfiol fel tystiolaeth ym Modiwl 8 a bydd Cwnsler yr Ymchwiliad yn cyfeirio ato yn ystod gwrandawiadau a bydd yn llywio'r canfyddiadau a'r argymhellion a wneir gan y Farwnes Hallett pan fydd hi'n ysgrifennu ei hadroddiad ar ôl diwedd y gwrandawiadau.

Clywsom lawer o brofiadau amrywiol, er enghraifft:

• Cafodd rhai plant a phobl ifanc eu catapwltio i gyfrifoldebau newydd gyda llawer yn gorfod gofalu am frodyr a chwiorydd a rheoli dysgu gartref. Cafodd gofalwyr ifanc, yn benodol, eu gwthio i rolau gofalu 24/7 mwy dwys, yn aml heb unrhyw gefnogaeth.
• Roedd cyfyngiadau symud wedi dileu rhyngweithiadau cymdeithasol arferol, gan adael llawer o blant yn teimlo'n unig iawn ac wedi'u hynysu oddi wrth ffrindiau. Roedd y rhai oedd yn symud i ardaloedd newydd neu'n ceisio meithrin cyfeillgarwch, gan gynnwys plant sy'n ceisio lloches, yn arbennig o ynysig. 
• Daeth y newid i fywyd ar-lein â seibiant a risg. Er i rai plant ddianc rhag bwlio wyneb yn wyneb, roedd llawer o rai eraill yn agored i beryglon cynyddol gan gynnwys seiberfwlio, meithrin perthynas amhriodol a chynnwys niweidiol ar-lein.
• Effeithiwyd yn fawr ar iechyd a lles. Cynyddodd pryder i lawer o bobl ifanc, gan gynnwys mewn perthynas ag ofnau ynghylch Covid-19, pandemigau yn y dyfodol a marwolaeth. 
• Roedd oedi mewn asesiadau Anghenion Addysgol Arbennig neu Anghenion Dysgu Ychwanegol a methu â chael diagnosis o afiechydon difrifol fel diabetes, asthma a chanser wedi cael canlyniadau dinistriol i blant a'u teuluoedd.
• Roedd digwyddiadau o gam-drin domestig yn golygu nad oedd diogelwch yn y cartref wedi'i warantu, gan adael plant a phobl ifanc yn agored i niwed yn yr hyn a ddylai fod wedi bod yn lle diogel iddynt. 

Mae'r Ymchwiliad wedi cyhoeddi pecyn cymorth partneriaeth sydd ar gael ar wefan yr Ymchwiliad. Mae'r adnodd hwn yn cynnwys nifer o awgrymiadau ar gyfer postiadau cyfryngau cymdeithasol y gallwch eu rhannu am Fodiwl 8 a Lleisiau Plant a Phobl Ifanc. 

Gallwch ddarllen mwy am y Mae Pob Stori’n Bwysig Cofnod Plant a Phobl Ifanc yn y stori newyddion hon ar ein gwefan.

Ymchwiliad yn cyhoeddi adroddiad ymchwil pwysig i effaith y pandemig ar blant a phobl ifanc

Mae cannoedd o blant a phobl ifanc o bob cwr o bedair gwlad y DU wedi dweud wrthym am eu profiadau o'r pandemig fel rhan o'n prosiect Lleisiau Plant a Phobl Ifanc. Fe wnaeth eu lleisiau ein helpu i ddeall sut beth oedd bywyd iddyn nhw mewn gwirionedd yn ystod yr amser anodd hwn. Cyhoeddwyd eu straeon a'u canfyddiadau mewn adroddiad mawr ar 15 Medi.

Clywsom yn uniongyrchol gan 600 o blant a phobl ifanc rhwng 9 a 22 oed (5-18 yn ystod y pandemig) mewn ffordd briodol i'r oedran ac wedi'i llywio gan drawma. Roedd hanner y cyfranogwyr yn adlewyrchu poblogaeth gyffredinol y DU o blant a phobl ifanc, tra bod yr hanner arall yn cynnwys grwpiau a gafodd eu heffeithio'n anghymesur gan y pandemig, megis plant anabl, y rhai ag anghenion addysgol arbennig neu anghenion dysgu ychwanegol, a'r rhai a gafodd brofedigaeth yn ystod y pandemig. Mae'r Ymchwiliad wedi clywed gan grwpiau sy'n cael eu clywed yn anaml ac sy'n agored iawn i niwed sydd fel arfer yn cael eu heithrio o ymchwil gan gynnwys plant yn y ddalfa neu gyda rhieni yn y ddalfa, ceiswyr lloches a phlant mewn gofal. Bydd yr adroddiad yn bwydo i'r ymchwiliad M8. 

Nodwyd themâu cyffredin ond fe wnaethant hefyd amlygu profiadau a safbwyntiau amrywiol plant a phobl ifanc ar sut y newidiodd bywyd drwy gydol y pandemig. Mae'r ymchwil wedi taflu goleuni ar brofiadau amrywiol iawn plant a phobl ifanc. Dywedodd llawer wrthym am ba mor heriol oedd y cyfnod clo, dysgu o gartref, a phoeni am y pandemig, tra bod eraill wedi datgelu gwydnwch a hyblygrwydd rhyfeddol pobl ifanc i ymdopi â'r cyfnod anodd hwn. 

Ymhlith y themâu a archwiliwyd roedd: 

• Cartref a theulu 
• Galar
• Cyswllt a chysylltiad cymdeithasol
• Addysg a dysgu
• Ymddygiadau ar-lein
• Iechyd a lles
• Datblygiad a hunaniaeth
• Profiadau o systemau a gwasanaethau yn ystod y pandemig

Gallwch ddarllen mwy am y Adroddiad ymchwil Lleisiau Plant a Phobl Ifanc yn y stori newyddion hon ar ein gwefan. 

Gwneud penderfyniadau craidd yn y DU a llywodraethu gwleidyddol – cyhoeddi adroddiad Modiwl 2

Bydd Ymchwiliad Covid-19 y DU yn cyhoeddi ei ail adroddiad a set o argymhellion am 4pm ddydd Iau 20 Tachwedd 2025. Bydd yr adroddiad hwn yn manylu ar y canfyddiadau a'r argymhellion a wnaed gan Gadeirydd yr Ymchwiliad, y Farwnes Hallett, mewn perthynas â gwneud penderfyniadau craidd a llywodraethu gwleidyddol ledled y DU yn ystod y pandemig. 

Bydd yr adroddiad hwn yn cynnwys canfyddiadau ac argymhellion mewn perthynas â phob un o bedair gwlad y DU, yn dilyn gwrandawiadau cyhoeddus ar gyfer Modiwlau 2, 2A, 2B a 2C yn cael eu cynnal yn Llundain, Caeredin, Caerdydd a Belfast yn y drefn honno. 

Bydd crynodeb 'Yn Gryno' o adroddiad Modiwl 2 ar gael mewn amrywiaeth o fformatau hygyrch gan gynnwys Saesneg, Cymraeg, Saesneg Hawdd ei Ddarllen, fideo (gan gynnwys Iaith Arwyddion Prydain) ac sain.

Adroddiad cyntaf yr Ymchwiliad, yn manylu ar ganfyddiadau ac argymhellion y Farwnes Hallett mewn perthynas â parodrwydd a chydnerthedd cyn-bandemig (Modiwl 1) cyhoeddwyd ym mis Gorffennaf 2024. Gallwch gael mynediad at yr adroddiad hwn ar ein gwefan.

Mae'r Ymchwiliad hefyd wedi cyhoeddi'r amserlen gyhoeddi adroddiadau ar gyfer ei ymchwiliadau i Gofal Iechyd (Modiwl 3), Brechlynnau a Therapiwteg (Modiwl 4) a Caffael (Modiwl 5)Darperir rhagor o wybodaeth yn y stori newyddion ar ein gwefan.