Fy enw yw Heather Hallett i fi yw Cadeirydd Ymchwiliad Covid-19 y DU. Cafodd yr ymchwiliad ei sefydlu i archwilio parodrwydd ac ymateb y DU i'r pandemig Covid19, ac i ddysgu gwersi ar gyfer y dyfodol
Mae'r Prif Weinidog yn awr wedi gosod y Cylch Gorchwyl terfynol ar gyfer rok Ymchwiliad ac mae'n gallu cael ei sefydlu'n ffurfiol o dan Ddeddf Ymchwiliadau 2005. Mae'r Cylch Gorchwyl yn gosod rok amlinelliad eang ar gyfer rok Y mchwiliad ond fel Cadeirydd yr Ymchwiliad, bydd gennyf ddisgresiwn i archwilio materion yn llawer mwy manwl.
Un ofy nhasgau cyntaf fel Cadeirydd oedd cynnal ymgynghoriad cyhoeddus ar y cylch gorchwyl arfaethedig. Teithiodd fy nhim a minnau o gwmpas y DU i gyfarfod ag aelodau o deuluoedd mewn profedigaeth a grwpiau amrywiol â buddiant ac fe wnaethom gynnal ymgynghoriad ar-lein. Yn gyfan gwbl fe wnaethom dderbyn dros 20 000 o ymatebion. Rwy'n ddiolchgar i bawb a gyfrannodd ac a'm helpodd i wneud fy argymhellion i'r Prif Weinidog.
Rwy'n falch i weld bod cymaint o'r rheini wedi cael eu derbyn.
Yn ystod yr ymgynghoriad gwnes i 7 addewid i'r teuluoedd mewn profedigaeth ac yn awr rwy'n eu gwneud i chi.
- Bydd pobl sydd wedi diodef yn ystod y pandemig wrth galon gwaith yr Ymchwiliad. Rwy'n gwybod bod llawer yn teimlo eich bod wedi cael eich anwybyddu ac nad oes neb wedi bod yn gwrando. Mae fy nhim a minnau yn gwrando arnoch a byddwn yn dal i wrando.
- Bydd yr Ymchwiliad yn gadarn annibynnol. Ni fyddaf yn goddef unrhyw ymdrech i gamarwain yr Ymchwiliad, i danseilio ei uniondeb na'i annibyniaeth. Os byddaf yn cyfarfod ag unrhyw ymdrech o'r fath, byddaf yn gwneud fy marn yn hysbys mewn gwrandawiad cyhoeddus.
- Byddaf yn gwneud popeth yn fy mhŵer i gynnal Ymchwiliad teg, cytbwys a thrwyadl.
- Byddaf yn cyflwyno fy argymhellion cyn gynted ag y gallaf trwy gynhyrchu adroddiadau interim. Yn y ffordd honno, os cânt eu mabwysiadu, rwy'n gobeithio lleihau neu atal y dioddefaint a chaledi mewn unrhyw bandemig yn y dyfodol.
- Bydd yr Ymchwiliad hwn nid yn Llundain yn unig. Bydd tîm yr Ymchwiliad a minnau yn teithio o gwmpas y DU i sicrhau ein bod yn clywed oddi wrth gymaint o bobl â phosibl. Rwy'n eithriadol o ymwybodol fod profiadau yn wahanol mewn rhannau gwahanol o'r DU.
- Bydd yr Ymchwiliad yn cael ei gynnal yn agored. Byddwn yn cyhoeddi adroddiadau rheolaidd ar ein gwefan fel bod pawb yn gallu gwybod pa gynnydd rydym wedi'i wneud.
- Yn olaf, bydd yr Ymchwiliad yn cael ei gynnal yn effeithlon ac mor gyflym ag y gallwn ei wneud.
Mae'r Ymchwiliad yn gallu dechrau ei waith o ddifrif yn awr. Er mwyn rhoi syniad i chi o'r gwaith rydym yn ei wneud yn barod, mae aelodau o'r tîm yn cymryd rhan ar hyn o bryd mewn dadansoddi'r materion i'w hymchwilio, cynllunio casglu'r dystiolaeth a sefydlu pa dystion a pha gyngor arbenigol fydd yn ofynnol. Rydym hefyd yn comisiynu ymchwil ac yn cynllunio'r prosiect gwrando yr Hydref hwn er mwyn i'r rheini a gafodd eu heffeithio gan y pandemig allu rhannu eu profiadau â'r Ymchwiliad.
Mae gennym dasg enfawr a bydd hi'n cymryd amser i gasglu a dadansoddi'r miloedd o ddogfennau y byddwn yn gofyn amdanynt ond rydym yn gobeithio cychwyn gwrandawiadau cyhoeddus y dystiolaeth yn 2023. Rwy'n gofyn am eich amynedd a'ch dealltwriaeth ymla w porządku . Gallwch fod yn sicr y bydd tîm cyfan yr Ymchwiliad yn gweithio'n eithriadol o galed i ateb amserlen uchelgeisiol.
Diolch.